Quỳnh Anh
New member
Văn chương bước ra từ cuộc sống với những yêu, ghét, hờn giận, sẻ chia… Nếu bạn đã học 12 năm học và dù lỡ yêu hay không thì văn học vẫn theo hết cả cuộc đời. Văn học ban đầu là lời ru của mẹ của bà, sau là những câu chuyện kể. Văn học trải qua những kì thi và rồi thực sự cùng chúng ta trong mọi hành trình. Vậy văn học là gì?
Văn học là gì?
Văn học là một trong những hình thức được các nhà văn sáng tác, tái hiện lại các vấn đề, sự vật hiện tượng trong đời sống xã hội – con người. Văn học có được là dựa vào phương thức sáng tạo ở sự hư cấu và nội dung thể hiện qua ngôn ngữ ở từng đề tài sáng tác.
Nhìn một cách tổng quát thì khái niệm của văn học sẽ có nghĩa rộng hơn rất nhiều so với văn chương.Văn học có khá nhiều thể loại, trong đó gồm có: truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, thơ, lý luận phê bình.
Nói về lịch sử hình thành văn học, thì nó đã có từ rất lâu đời. Theo năm tháng, văn học ngày càng phát triển với văn học dân gian (còn gọi là văn học truyền miệng) với văn học viết. Trong đó, văn học viết có lịch sử phát triển dựa vào dạng văn xuôi hoặc thơ và đây chính là các nguồn về tài liệu – thông tin đưa tới người đọc, người nghe về sự sáng tạo, giải trí và sảng khoái.
Tuy nhiên, các bạn lưu ý là không phải tất cả các văn bản viết đều được xếp vào dạng văn học nhé. Bởi có một vài tài liệu, được ghi chép lại rồi biên soạn để trở thành dữ liệu thì đó không phải là văn học.
Đặc trưng cơ bản của tác phẩm văn học là gì?
Những đặc trưng cơ bản của tác phẩm văn học bao gồm như sau:
Về đối tượng phản ánh
Đối tượng phản ánh của văn học là toàn bộ vấn đề về đời sống vật chất và tinh thần của con người.
Những nhà mỹ học duy tâm chủ quan lại cho rằng đối tượng của văn học nằm ngay trong những cảm giác chủ quan của người nghệ sĩ và nó chính là cái tôi bề sâu không liên quan gì đến đời sống hiện thực. Đặc trưng cơ bản của đối tượng phản ánh sẽ là toàn bộ sự sống của con người như tư tưởng, tình cảm, đạo đức của con người.
Về nội dung phản ánh của văn học
Nội dung phản ánh của văn học là đối tượng đã được ý thức, tái hiện có chọn lọc và khái quát trong các tác phẩm và sẽ biểu hiện trong tác phẩm như là một tư tưởng về đời sống hiên thực. Đặc điểm quan trọng của nội dung văn học sẽ là khát vọng tha thiết của nhà văn muốn thể hiện một quan niệm về chân lí của đời sống.
Nội dung của văn học sẽ là cuộc sống được ý thức về mặt tư tưởng và giá trị. Nó không chỉ gắn liền về một quan niệm với một chân lí của đời sống mà còn gắn liền với cảm hứng thẩm mĩ và thiên hướng của sự đánh giá.
Về phương tiện phản ánh của văn học
Đây được hiểu là đặc trưng về ngôn từ nghệ thuật. Ngôn từ trong văn học có tính chính xác và điêu luyện, có tác dụng ra được cái “thần” của sự vật, hiện tượng và chỉ ra đúng bản chất của đối tượng được miêu tả trong tác phẩm.
Phương diện phản ánh của văn học cũng cần chỉ có tính hình tượng. Đây được xem là đặc trưng quan trọng nhất của văn học. Nó cũng là yếu tố thể hiện hiện thực, trạng thái hay sự vận động của con người trong tác phẩm.
Tính phi vật thể của ngôn từ nghệ thuật
Văn học sẽ phải cảm nhận bằng tất cả tâm hồn, phải dùng trí tưởng tượng, sự liên tưởng, suy luận cảm xúc với tất cả mọi giác quan và tâm hồn mới có thể hình dung được những sự vật, hiện tượng trong đời sống, điều đó nói lên rằng ngôn từ mang tính chất phi vật thể.Nhờ đó văn bản có thể diễn tả được những sự việc theo dòng chảy lịch sử hang ngàn năm, vạn năm trên một không gian hữu hạn hoặc vô hạn.
Phân loại tác phẩm văn học gồm những gì?
– Dựa theo lĩnh vực sáng tạo sẽ phần loại tác phẩm văn học ra như sau:
+ Tác phẩm văn học: Đây là kết quả của hoạt động sáng tạo trong lĩnh vực văn học sẽ được thể hiện theo phương thức hay hình thức bất kỳ với thể loại cụ thể nhất định. Với loại hình tác phẩm này thì phương thức thể hiện của nó có thể sẽ thông qua sách (truyện được in ra thành sách), có thể thông qua phát thanh (truyện, thơ được đọc cho công chúng nghe), hoặc có thể thông qua báo chí (truyện ngắn được đăng trên báo) …
+ Tác phẩm nghệ thuật: Đây là kết quả của hoạt động sáng tạo trong lĩnh vực về nghệ thuật được thể hiện thông qua vật thể với phương thức nhất định. Tác phẩm nghệ thuật sẽ được tạo ra theo nhiều chuyên ngành khác nhau như hội hoạ, tạo hình, điêu khắc, điện ảnh, nhiếp ảnh, âm nhạc, sân khấu …
+ Tác phẩm khoa học: Là kết quả của hoạt động sáng tạo trong nghiên cứu khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, chính trị… bao gồm các bài viết, công trình nghiên cứu.
– Dựa vào nguồn gốc hình thành tác phẩm sẽ phân loại tác phẩm như sau:
+ Tác phẩm gốc (nguyên sinh): Là tác phẩm mà trong đó tác giả xây dựng nội dung đầu tiên để thể hiện ý tưởng sáng tạo đầu tiên của mình.
+ Tác phẩm phái sinh: Tác phẩm phái sinh là tác phẩm được tạo ra trên cơ sở nội dung đã có của một hoặc nhiều tác phẩm trước đó bằng cách sáng tạo trong việc thay đổi hình thức diễn đạt, loại hình biểu diễn hoặc ngôn ngữ trình bày nội dung tác phẩm. Các tác phẩm phát sinh bao gồm: Tác phẩm dịch thuật, tác phẩm phóng tác, tác phẩm cải biên tác phẩm chuyển thể, tác phẩm tuyển tập, tác phẩm hợp tuyển.
Ngoài ra, tác phẩm còn có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau dựa theo hình thức tác phẩm được thể hiện thông qua cách thức, mục đích khai thác, sử dụng của chủ thể trong những điều kiện nhất định như tác phẩm đọc, tác phẩm nghe, tác phẩm nghe – nhìn.
Văn học là gì?
Văn học là một trong những hình thức được các nhà văn sáng tác, tái hiện lại các vấn đề, sự vật hiện tượng trong đời sống xã hội – con người. Văn học có được là dựa vào phương thức sáng tạo ở sự hư cấu và nội dung thể hiện qua ngôn ngữ ở từng đề tài sáng tác.
Nhìn một cách tổng quát thì khái niệm của văn học sẽ có nghĩa rộng hơn rất nhiều so với văn chương.Văn học có khá nhiều thể loại, trong đó gồm có: truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch, thơ, lý luận phê bình.
Nói về lịch sử hình thành văn học, thì nó đã có từ rất lâu đời. Theo năm tháng, văn học ngày càng phát triển với văn học dân gian (còn gọi là văn học truyền miệng) với văn học viết. Trong đó, văn học viết có lịch sử phát triển dựa vào dạng văn xuôi hoặc thơ và đây chính là các nguồn về tài liệu – thông tin đưa tới người đọc, người nghe về sự sáng tạo, giải trí và sảng khoái.
Tuy nhiên, các bạn lưu ý là không phải tất cả các văn bản viết đều được xếp vào dạng văn học nhé. Bởi có một vài tài liệu, được ghi chép lại rồi biên soạn để trở thành dữ liệu thì đó không phải là văn học.
Đặc trưng cơ bản của tác phẩm văn học là gì?
Những đặc trưng cơ bản của tác phẩm văn học bao gồm như sau:
Về đối tượng phản ánh
Đối tượng phản ánh của văn học là toàn bộ vấn đề về đời sống vật chất và tinh thần của con người.
Những nhà mỹ học duy tâm chủ quan lại cho rằng đối tượng của văn học nằm ngay trong những cảm giác chủ quan của người nghệ sĩ và nó chính là cái tôi bề sâu không liên quan gì đến đời sống hiện thực. Đặc trưng cơ bản của đối tượng phản ánh sẽ là toàn bộ sự sống của con người như tư tưởng, tình cảm, đạo đức của con người.
Về nội dung phản ánh của văn học
Nội dung phản ánh của văn học là đối tượng đã được ý thức, tái hiện có chọn lọc và khái quát trong các tác phẩm và sẽ biểu hiện trong tác phẩm như là một tư tưởng về đời sống hiên thực. Đặc điểm quan trọng của nội dung văn học sẽ là khát vọng tha thiết của nhà văn muốn thể hiện một quan niệm về chân lí của đời sống.
Nội dung của văn học sẽ là cuộc sống được ý thức về mặt tư tưởng và giá trị. Nó không chỉ gắn liền về một quan niệm với một chân lí của đời sống mà còn gắn liền với cảm hứng thẩm mĩ và thiên hướng của sự đánh giá.
Về phương tiện phản ánh của văn học
Đây được hiểu là đặc trưng về ngôn từ nghệ thuật. Ngôn từ trong văn học có tính chính xác và điêu luyện, có tác dụng ra được cái “thần” của sự vật, hiện tượng và chỉ ra đúng bản chất của đối tượng được miêu tả trong tác phẩm.
Phương diện phản ánh của văn học cũng cần chỉ có tính hình tượng. Đây được xem là đặc trưng quan trọng nhất của văn học. Nó cũng là yếu tố thể hiện hiện thực, trạng thái hay sự vận động của con người trong tác phẩm.
Tính phi vật thể của ngôn từ nghệ thuật
Văn học sẽ phải cảm nhận bằng tất cả tâm hồn, phải dùng trí tưởng tượng, sự liên tưởng, suy luận cảm xúc với tất cả mọi giác quan và tâm hồn mới có thể hình dung được những sự vật, hiện tượng trong đời sống, điều đó nói lên rằng ngôn từ mang tính chất phi vật thể.Nhờ đó văn bản có thể diễn tả được những sự việc theo dòng chảy lịch sử hang ngàn năm, vạn năm trên một không gian hữu hạn hoặc vô hạn.
Phân loại tác phẩm văn học gồm những gì?
– Dựa theo lĩnh vực sáng tạo sẽ phần loại tác phẩm văn học ra như sau:
+ Tác phẩm văn học: Đây là kết quả của hoạt động sáng tạo trong lĩnh vực văn học sẽ được thể hiện theo phương thức hay hình thức bất kỳ với thể loại cụ thể nhất định. Với loại hình tác phẩm này thì phương thức thể hiện của nó có thể sẽ thông qua sách (truyện được in ra thành sách), có thể thông qua phát thanh (truyện, thơ được đọc cho công chúng nghe), hoặc có thể thông qua báo chí (truyện ngắn được đăng trên báo) …
+ Tác phẩm nghệ thuật: Đây là kết quả của hoạt động sáng tạo trong lĩnh vực về nghệ thuật được thể hiện thông qua vật thể với phương thức nhất định. Tác phẩm nghệ thuật sẽ được tạo ra theo nhiều chuyên ngành khác nhau như hội hoạ, tạo hình, điêu khắc, điện ảnh, nhiếp ảnh, âm nhạc, sân khấu …
+ Tác phẩm khoa học: Là kết quả của hoạt động sáng tạo trong nghiên cứu khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, chính trị… bao gồm các bài viết, công trình nghiên cứu.
– Dựa vào nguồn gốc hình thành tác phẩm sẽ phân loại tác phẩm như sau:
+ Tác phẩm gốc (nguyên sinh): Là tác phẩm mà trong đó tác giả xây dựng nội dung đầu tiên để thể hiện ý tưởng sáng tạo đầu tiên của mình.
+ Tác phẩm phái sinh: Tác phẩm phái sinh là tác phẩm được tạo ra trên cơ sở nội dung đã có của một hoặc nhiều tác phẩm trước đó bằng cách sáng tạo trong việc thay đổi hình thức diễn đạt, loại hình biểu diễn hoặc ngôn ngữ trình bày nội dung tác phẩm. Các tác phẩm phát sinh bao gồm: Tác phẩm dịch thuật, tác phẩm phóng tác, tác phẩm cải biên tác phẩm chuyển thể, tác phẩm tuyển tập, tác phẩm hợp tuyển.
Ngoài ra, tác phẩm còn có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau dựa theo hình thức tác phẩm được thể hiện thông qua cách thức, mục đích khai thác, sử dụng của chủ thể trong những điều kiện nhất định như tác phẩm đọc, tác phẩm nghe, tác phẩm nghe – nhìn.
